Z czym kojarzy Ci się alergia? Prawdopodobnie z pyłkami roślin, kurzem, sierścią zwierząt lub uczulającymi pokarmami. Okazuje się, że oprócz popularnych i dobrze znanych rodzajów alergii istnieje także alergia na dym nikotynowy. Choć brzmi to nietypowo, osoby zmagające się z alergią na papierosy naprawdę istnieją i doświadczają różnych nieprzyjemnych objawów związanych z ekspozycją na dym tytoniowy. Sprawdź w artykule, jakie czynniki mogą wywoływać alergię tytoniową i jak zminimalizować jej nieprzyjemne skutki.
Spis treści
Wpływ dymu tytoniowego na alergię
Papierosy zawierają tysiące substancji chemicznych, z których wiele odkłada się w naszym organizmie i wywołuje różne choroby, w tym nowotwory. Dym tytoniowy zawiera m.in. nikotynę, smołę, formaldehyd, amoniak, arsen oraz różne metale ciężkie. Wiele z tych związków ma działanie drażniące, a niektóre z nich mogą oddziaływać jako alergeny i wywoływać reakcje immunologiczne u wrażliwych osób.
Palenie papierosów przez matki w trakcie ciąży podnosi prawdopodobieństwo rozwoju alergii wziewnych oraz pokarmowych u dziecka. Substancje zawarte w papierosach podnoszą wrażliwość na alergeny przenoszone w powietrzu, ale również na składniki pokarmowe.
Mechanizm reakcji alergicznej
Alergia na tytoń i papierosy jest spowodowana reakcją układu immunologicznego na niektóre składniki dymu tytoniowego. U osób z alergią wziewną, kontakt z alergenem powoduje nadprodukcję przeciwciał IgE. Przeciwciała te prowadzą do uwalniania m.in. histaminy, co wywołuje pierwsze objawy alergii. Oprócz tego uwolnienie przeciwciał IgE w dużej ilości może spowodować schorzenia o podłożu atopowym i astmę alergiczną.
Objawy alergii na papierosy
Alergiczne skutki palenia papierosów mogą objawiać się w różnej formie. Najpopularniejsze z nich obejmują:
- problemy z oddychaniem,
- kaszel, świszczący oddech, duszności,
- objawy skórne (wysypka, swędzenie, pokrzywka),
- łzawienie, swędzenie oczu, katar, kichanie,
- alergiczne zapalenie spojówek,
- alergiczny nieżyt nosa,
- pogorszenie wydolności organizmu,
- biegunka, nudności i wymioty.
U osób z astmą wdychanie dymu papierosowego może nasilać objawy alergii i prowadzić do zaostrzeń.
Czym jest astma palaczy?
Astma zazwyczaj rozwija się u aktywnych palaczy lub osób, które w przeszłości paliły papierosy. Osoby, które nigdy nie miały kontaktu z dymem tytoniowym (czyli nie były nawet biernymi palaczami) według badań są znacznie mniej obciążone pojawieniem się objawów astmy czy ostrych infekcji dróg oddechowych. Ta tendencja dotyczy nie tylko astmy oskrzelowej, która diagnozowana jest najczęściej, ale także innych jej rodzajów, takich jak astma alergiczna.
W przypadku astmy palaczy dym tytoniowy może być czynnikiem alergizującym i nasilać objawy, takie jak zaburzenie przepływu powietrza wskutek obrzęku błony śluzowej dróg oddechowych i zmiany w obrębie ich ścian (tzw. obturacja dróg oddechowych). Palenie e-papierosów, które według wielu osób są postrzegane jako bezpieczniejsze dla zdrowia, zwiększa ryzyko rozwoju astmy aż o 39%. Niestety analizy donoszą, że aż 20% astmatyków nie zamierza rezygnować z palenia papierosów, co w konsekwencji prowadzi do zaostrzenia jej objawów.
Diagnostyka i leczenie alergii na papierosy
Jeśli podejrzewasz, że masz alergię na papierosy, warto skonsultować się ze specjalistą alergologiem. Diagnostyka może obejmować testy skórne lub badania krwi w celu potwierdzenia alergii na tytoń.
Leczenie alergii na papierosy polega przede wszystkim na unikaniu ekspozycji na dym tytoniowy. W praktyce oznacza to zakaz palenia w domu i samochodzie oraz unikanie miejsc, gdzie można doświadczyć biernego palenia. W przypadku zaostrzenia objawów alergicznych lekarz może zalecić leki przeciwhistaminowe, kortykosteroidy lub inne leki łagodzące nieprzyjemne objawy. W leczeniu astmy pomocne będą wziewne leki sterydowe i substancje rozszerzające drzewo oskrzelowe.
Podsumowanie
Choć papierosy są powszechnie znane ze swojej szkodliwości dla zdrowia, niewiele osób zdaje sobie sprawę, że wdychanie dymu papierosowego może również wywoływać reakcje alergiczne. Jeśli odczuwasz nieprzyjemne objawy po ekspozycji na dym tytoniowy lub zapaleniu papierosa, jak najszybciej skonsultuj się z lekarzem i podejmij kroki mające na celu zminimalizowanie kontaktu z alergenem. Unikanie dymu papierosowego nie tylko poprawi komfort Twojego życia, ale także przyczyni się do ogólnej poprawy Twojego zdrowia.
Bibliografia:
- Y. Arnson i inni, Wpływ dymu tytoniowego na odporność, zapalenie i procesy autoimmunologiczne, Dermatologia po Dyplomie 2010;1(4):31-43,
- M. Michalska-Jakubus, D. Krasowska, Postępowanie profilaktyczno-lecznicze w atopowym zapaleniu skóry, Standardy Medyczne – Pediatria 2013; 10: 425-432,
- R. Nowicki i inni, Atopowe zapalenie skóry. Interdyscyplinarne rekomendacje diagnostyczno-terapeutyczne Polskiego Towarzystwa Dermatologicznego, Dermatol Rev/Przegl Dermatol 2019, 106, 354–371.
- https://www.mp.pl/pacjent/alergie/lista/63043,palenie-papierosow-a-immunoterapia-alergenowa
