Czy wiesz, jak wiele nowotworów może być wywołanych przez palenie papierosów? Poznaj prawdziwe i niezwykle groźne konsekwencje palenia tytoniu.
Palenie tytoniu przyczyną nowotworów
Choć zdanie to niemal dla wszystkich palaczy nie jest żadną niespodzianką, wciąż około ¼ Polaków jest uzależniona od tytoniu. Palenie papierosów zostało zresztą oficjalnie uznane przez WHO jako uzależnienie z uwagi na podstawowe cechy uzależnień, zespół abstynencji czy objawy tolerancji.
W dymie papierosowym znajduje się kilka tysięcy szkodliwych substancji, w przypadku wielu z nich udowodniono silną korelację z powstaniem tkanek nowotworowych. Wśród najważniejszych i zarazem najgroźniejszych z nich wymienia się:
- substancje smoliste,
- nikotynę,
- nitrozaminy,
- fenol,
- benzopiren,
- policykliczne węglowodory aromatyczne.
Mimo tego, każdego roku w Polsce odnotowuje się około 100 000 zgonów w wyniku palenia tytoniu. Należy w tym miejscu dodać, że nie ma czegoś takiego, jak „bezpieczna liczba papierosów”. Zgodnie z badaniami przeprowadzonymi na ponad 1 000 000 osób dowiedziono, że nawet palenie czterech papierosów dziennie aż trzykrotnie zwiększa ryzyko śmierci z powodu raka płuca lub zawalu serca.
Warto jednak zauważyć, że ryzyko zachorowania na nowotwór w wyniku palenia papierosów jest znacznie bardziej zależnie od czasu trwania uzależnienia aniżeli od intensywności nałogu. Ten drugi czynnik istotnie wpływa natomiast na przebieg choroby nowotworowej – w Stanach Zjednoczonych przeprowadzono badania, w wyniku których stwierdzono, że osoby intensywnie palące częściej ponosiły śmierć w wyniku nowotworu niż osoby palące kilka papierosów każdego dnia.
Palenie papierosów i nowotwory
Jednym z najgroźniejszych nowotworów powiązanych z paleniem papierosów jest rak płuca. To także najczęściej występujący nowotwór u mężczyzn, a aż 80-90% jego przypadków jest wywołanych właśnie paleniem tytoniu. Ryzyko wystąpienia raka płuc u palaczy jest nawet 20 razy wyższe niż u osób niepalących. Mimo to warto rzucić palenie nawet po wieloletnim nałogu, gdyż ryzyko schorzenia znacząco spada już po kilku latach.
Błędnie uważa się także czasem, że palenie papierosów typu light w mniejszym stopniu wpływa na powstania choroby nowotworowej. W rzeczywistości jednak tego rodzaju papierosy sprzyjają powstaniu drobnokomórkowego raka płuca, a więc odmiany bardziej złośliwej i nieoperacyjnej. Najczęstszym objawem jest zwykły kaszel.
Bardzo groźnym rodzajem nowotworu jest rak krtani – to najczęstszy typ spotykany w obrębie głowy i szyi, aż dziesięć razy częściej pacjentami z jego powodu są mężczyźni. W początkowej fazie często występują problemy z przełykaniem oraz chrypka. Nierzadko palenie tytoniu wywołuje również raka jamy ustnej, nałóg odpowiada za mniej więcej połowę przypadków zachorowań. W przypadku nowotworu jamy ustnej bardzo ważne jest szybkie leczenie, gdyż dość częste są wczesne przerzuty do węzłów chłonnych.
Rak gardła najczęściej dotyka nałogowych palaczy (raczej mężczyzn) w piątej dekadzie życia. Początkowo widoczny jest tylko miejscowy naciek, który jednak bardzo szybko daje przerzuty do węzłów chłonnych, a nierzadko również do nerek lub płuc. Ryzyko zachorowania znacznie podwyższa również nadużywanie alkoholu. Pierwsze objawy łatwo można pomylić z infekcją górnych dróg oddechowych.
Bez wątpienia jednym z najgroźniejszych dla życia nowotworów jest rak przełyku. Szczególnie często dotyka osoby, które szybko zaczęły palić papierosy, ryzyko zwiększa się również przy stosowaniu niewłaściwej diety oraz infekcji Helicobacter pylori. Zaledwie około 8% chorych żyje 5 lat lub więcej od momentu diagnozy nowotworu. Objawy raka przełyku to m.in. trudności w przełykaniu, brak apetytu czy uczucie charakterystycznej „kulki” w gardle.
Choć rak wargi jest rzadziej kojarzony z paleniem papierosów, to właśnie ten czynnik najczęściej odpowiada za jego wystąpienie – jest uznawany za przyczynę w nawet 90% przypadków zachorowań. Dość trudne w rozpoznaniu są natomiast nowotwory jamy nosowej oraz zatok, które nie dają specyficznych objawów. Przez to ich diagnoza ma miejsce zazwyczaj już w zaawansowanym stadium.
Palenie tytoniu nie jest uznawane za najważniejszy powód wystąpienia raka żołądka czy wątroby, należy wiedzieć, że nałóg istotnie podwyższa ryzyko zachorowania. Dlatego też, aby jak najszybciej zmniejszyć szansę zachorowania na wymienione nowotwory (a także wiele innych), nie czekaj dłużej i już dziś rzuć palenie razem z nami.
