Osoby palące często nie zdają sobie sprawy, że mają nieświeży oddech. Niestety — nieprzyjemny zapach z ust jest wyczuwalny przez ludzi znajdujących się w ich otoczeniu, co może wprawiać w zakłopotanie. Halitoza stanowi powszechny problem wśród palaczy, jednak da się z nią walczyć. Zobacz, w jaki sposób palenie papierosów wpływa na jakość oddechu.
Spis treści
Najczęstsze przyczyny halitozy
Halitoza, czyli nieprzyjemny oddech, to schorzenie dotyczące znacznej części populacji. Kłopotliwe objawy mają różne podłoże — wpływają na nie zarówno czynniki miejscowe, jak i ogólnoustrojowe. Wyodrębnia się najważniejsze przyczyny nieświeżego oddechu. Należą do nich między innymi:
- nalot na grzbiecie języka,
- próchnica zębów,
- nieprzestrzeganie zasad higieny jamy ustnej,
- nieodpowiednia dieta,
- spożywanie kawy lub mocnej herbaty,
- nadużywanie alkoholu,
- palenie papierosów [1].
Co drugi Polak skarży się na nieświeży oddech z ust, jednak aż 12% osób należących do tej grupy nie wie, że wyczuwają go również osoby znajdujące się w ich otoczeniu. Chociaż halitoza może dotknąć każdego z nas, to szczególnie często zmagają się z nią palacze [2]. Problem nieświeżego oddechu nigdy nie powinien być lekceważony — diagnozą oraz leczeniem tego schorzenia zajmują się głównie lekarze stomatolodzy, jednak w niektórych przypadkach konieczna okazuje się pomoc gastroenterologa lub pulmonologa.
Skąd się bierze nieświeży oddech z ust?
Liczne źródła naukowe wskazują, że palenie papierosów stanowi drugą najczęstszą przyczynę rozwoju halitozy, zaraz po chorobach przyzębia i związanych z nimi zastojami żywości. Dym papierosowy niszczy bakterie komensalne znajdujące się we florze jamy ustnej i prowadzi do namnażania się niebezpiecznych drobnoustrojów chorobotwórczych. Palenie sprzyja osadzaniu się biofilmu na komórkach nabłonkowych w jamie ustnej, co ułatwia kolonizację drobnoustrojów. Papierosy powodują nadmierne wytwarzanie śliny, które stanowi kolejny czynnik zwiększający ryzyko pojawienia się brzydkiego oddechu [3].
Szwajcarscy naukowcy dokonali metaanalizy ponad pięciuset dostępnych źródeł naukowych. Wszystkie zastosowane modele porównawcze wykazały, że palacze są bardziej narażeni na rozwój halitozy niż osoby pozbawione nałogów — bez względu na płeć, wiek, czy kraj pochodzenia [4].
Jak pozbyć się nieprzyjemnego zapachu z ust?
Osoby, którym śmierdzi z buzi, mogą czuć się zakłopotane i nieco zagubione — jak poradzić sobie z tym problemem? Rzucenie palenia jest jednym z najważniejszych kroków prowadzących do zdrowego oddechu, jednak istnieje kilka innych metod, które pomogą w walce z przykrym zapachem.
Leczenie halitozy należy rozpocząć po rozpoznaniu jej przyczyny. Podstawowym obowiązkiem każdego palacza jest zadbanie o higienę jamy ustnej. Szwajcarscy naukowcy wskazali najskuteczniejsze metody radzenia sobie brzydkim zapachem z ust. Osoby uzależnione od papierosów powinny:
- dokładnie czyścić zęby oraz język,
- stosować płukanki do ust o odświeżającym zapachu,
- spożywać gumy do żucia [5].
Dobrym i szybkim sposobem na chwilowe pozbycie się zapachu papierosów jest przepłukanie ust lub wypicie szklanki czystej wody. Regularne nawadnianie się ułatwia usuwanie resztek pokarmu oraz zmniejsza ilość związków chemicznych odpowiadających za przykry zapach w jamie ustnej [6].
Palenie papierosów niszczy jamę ustną
Badanie przeprowadzone na grupie stu palaczy oraz takiej samie liczbie osób niepalących, miało na celu potwierdzenie klinicznych i epidemiologicznych dowodów wskazujących, że uzależnienie od dymu papierosowego wpływa negatywnie na zdrowie jamy ustnej. Badanie to udowodniło, że osoby palące częściej skarżą się na uczucie suchości w ustach, która pojawia się tuż po przebudzeniu oraz w ciągu dnia. Intensywne palenie może powodować zmiany zwyrodnieniowe w gruczołach ślinowych. Liczne związki toksyczne zawarte w dymie papierosowym wpływają na zmiany strukturalne i funkcjonalne śliny. Wyniki badania przeprowadzonego przez Irański zespół naukowy wykazały, że aż u 63% palaczy biorących udział w doświadczeniu stwierdzono zmiany w jamie ustnej, takie jak rumień, biała płytka nazębna, pleśniawki, czy zapalenie kącików ust — były to skutki palenia papierosów. Zaledwie 11% osób niepalących borykało się z podobnymi problemami [7].
Rzucenie palenia — najlepszy sposób na pozbycie się brzydkiego oddechu
Nieprzyjemny zapach z ust, zęby palacza, czy bolesne zmiany w buzi to tylko niektóre, zgubne skutki uzależnienia od nikotyny. Większość zmian spowodowanych przez dym papierosowy zniknie po pewnym czasie od definitywnego pożegnania się z papierosami. Nieprzyjemny zapach przy nitkowaniu zębów prawdopodobnie przestanie być problemem, a kontakty z innymi osobami nie będą już napawać wstydem i lękiem. Palacze często nie zdają sobie sprawy, że zerwanie z nałogiem zmniejsza ryzyko rozwoju chorób dziąseł. Osoby niepalące rzadziej skarżą się też na bolesne i trudno gojące się rany w jamie ustnej, dlatego o wiele łatwiej jest leczyć choroby przyzębia u pacjentów, którzy rzucili palenie papierosów lub nigdy nie sięgali po tę używkę [8].
Bibliografia:
- Lewandowski B., et al., Przykry zapach z ust (halitosis) – problem nie tylko stomatologiczny, Przegląd Medyczny Uniwersytetu Rzeszowskiego i Narodowego Instytutu Leków w Warszawie Rzeszów 2013, 2, 219–225;
http://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.desklight-5f3d94e1-620c-457d-aeb7-764434bcf6bb/c/Przykry_zapach_z_ust__halitosis____problem_nie_tylko_stomatologiczny.pdf. - Attia EL, Marshall KG. Halitosis. Can. Med. Assoc. J., 1982; 126, 1281-1285;
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1863329/. - Kauss A.R., et al., Influence of tobacco smoking on the delelopment of halitosis, Toxicol Rep., 2022; 9: 316–322;
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8908054/. - Ibidem.
- Zürcher A., Laine M.J., Filippi A., Diagnosis, Prevalence, and Treatment of Halitosis, Curr Oral Health Rep, 1, 2014,279–285;
https://link.springer.com/article/10.1007/s40496-014-0036-5. - Van der Sluijs E., The effect of water on morning bad breath: a randomized clinical trial, International Journal of Dental Hygiene, Vol. 14, Iss. 2, Maj 2016, 124-134;
https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/idh.12149. - Rad M., et al., Effect of Long-term Smoking on Whole-mouth Salivary Flow Rate and Oral Health, J Dent Res Dent Clin Dent Prospects, 2010 Autumn; 4(4):
