Nerki to filtr Twojego organizmu. Każdej doby oczyszczają ponad 1500 litrów krwi z toksycznych związków, ubocznych produktów przemiany materii i nadmiaru substancji mineralnych. Prawidłowa praca nerek wpływa pozytywnie na regulację ciśnienia krwi oraz równowagę kwasowo-zasadową. [1] Nerki palacza, przez które każdego dnia przenika mnóstwo szkodliwych substancji z dymu tytoniowego, stopniowo tracą swoją wydolność. Przewlekłe choroby nerek bardzo często rozwijają się bezobjawowo, dając o sobie znać dopiero na zaawansowanym etapie. Przeczytaj poniższy artykuł i dowiedz się, czego nie lubią nerki, aby jak najdłużej zachować swoje naturalne filtry w dobrej kondycji.
Spis treści
Czy palenie papierosów powoduje raka nerki?
Każdego roku w Polsce na choroby wywołane nałogowym paleniem papierosów umiera 60 tysięcy osób. [2] Część z tych niepotrzebnych zgonów została spowodowana uszkodzeniami nerek u palaczy. Według szacunków aż 30% wszystkich zachorowań na raka nerki u mężczyzn i 24% u kobiet to skutek palenia papierosów.
Rak nerki i palenie tytoniu tak często idą ze sobą w parze, ponieważ szkodliwe substancje zawarte we wdychanym przez palaczy dymie tytoniowym bezpośrednio wpływają na wydolność nerek. Z kilku tysięcy groźnych substancji, które każdego dnia wprowadzasz do swojego organizmu, kilka jest szczególnie niebezpiecznych dla Twoich nerek. Według opracowania prof. dr hab. Ewy Florek z Akademii Medycznej w Poznaniu należą do nich:
- rtęć,
- ołów,
- akrylonitryl,
- 4-aminobifenyl,
- kadm,
- [3]
Każda z powyższych substancji stanowi czynnik nefrotoksyczny, który dostarczany regularnie i w znacznych ilościach wpływa na pogorszenie czynności nerek i zwiększenie ryzyka rozwoju nowotworu tego narządu.
Inne choroby nerek wywołane paleniem papierosów
Oprócz większego prawdopodobieństwa wystąpienia raka nerki, palenie papierosów zwiększa ryzyko zachorowania na nefropatię cukrzycową lub mikroalbuminurię. [4] Wzrost ciśnienia tętniczego wywołany paleniem papierosów przyspiesza rozwój miażdżycy, która może zaatakować również tętnice nerkowe. Zaawansowana i nieleczona miażdżyca w naczyniach krwionośnych stanowi bezpośrednią przyczynę schyłkowej niewydolności nerek (tzw. nefropatii niedokrwiennej). [5] Konsekwencją zachorowania na nefropatię jest konieczność wprowadzenia terapii nerkozastępczej, czyli regularnego dializowania lub oczekiwanie na przeszczep.
Czy po przeszczepie nerki można palić papierosy?
Transplantacja nerki, która przestała funkcjonować na skutek niewydolności lub nowotworu to wielkie wydarzenie, które daje możliwość powrotu do życia sprzed choroby. Jednak podobnie jak w przypadku innych schorzeń wymagających transplantacji narządu, palenie po przeszczepie nerki jest niewskazane, a wręcz zabronione. [6] Nerka od dawcy idealnie kompatybilnego pod względem tkankowym nie jest łatwo dostępnym towarem, który możesz otrzymać w każdej sytuacji, dlatego należy o nią szczególnie dbać. Jak zostało wspomniane wcześniej, palenie papierosów podnosi ciśnienie tętnicze krwi, co bardzo niekorzystnie wpływa na prawidłowe funkcjonowanie transplantowanego narządu. Biorca powinien regularnie mierzyć swoje ciśnienie krwi i zgłosić się do lekarza za każdym razem, gdy wystąpią odchylenia od normy.
Palenie po przeszczepie nerki naraża nowy narząd na nadmierną pracę i szybsze wystąpienie uszkodzeń niż w przypadku niepalącego biorcy. Z racji tego, że nie masz dokładnych informacji, jaki tryb życia prowadził dawca Twojej nerki, powrót do palenia papierosów po przeszczepie może wywołać niewydolność transplantowanej nerki.
W przypadku odjęcia niewydolnej nerki również powinieneś rozważyć zerwanie z nałogiem na stałe. Palenie papierosów z jedną nerką naraża pozostały narząd na przepuszczanie przez swoje komórki dwukrotnie większej ilości szkodliwych substancji niż w przypadku dwóch sprawnie działających nerek. Jeżeli nie odstawisz papierosów, pozostała nerka również przestanie pracować, a Ciebie będą czekały nieprzyjemne dializy i pilne oczekiwanie na pasującego dawcę.
Jak zadbać o prawidłową pracę nerek?
Aby Twoje nerki bez problemów filtrowały krew i nie spowolniły swojej pracy przez schorzenia wywołane paleniem papierosów, musisz rozważyć rezygnację z nałogu. Już 20 minut po wypaleniu ostatniego papierosa ciśnienie tętnicze wraca do normy, a co za tym idzie, nerki są mniej obciążone i mogą efektywniej wykonywać swoją pracę. [7]
Niezależnie od tego, czy nałogowo palisz, czy zdecydowałeś się rzucić, powinieneś wypijać 2-3 litry niskozmineralizowanej wody dziennie. [8] Pomoże to nerkom w sprawniejszym oczyszczaniu krwi i regularnym pozbywaniu się toksyn i złogów.
Jakie objawy sugerują niewydolność nerek?
Jeżeli zauważysz u siebie zmianę wyglądu i objętości oddawanego moczu lub częstości jego oddawania, obrzęki podudzi , nadmierną senność i podwyższone ciśnienie krwi, koniecznie skontaktuj się z nefrologiem lub lekarzem rodzinnym. Ostatni dzwonek, aby zjawić się u lekarza, to suchość skóry, zmniejszenie apetytu i częste oddawanie moczu w nocy.
Źródła:
NFZ [1] https://www.nfz-szczecin.pl/dla_news_2197_swiatowy_dzien_nerek_lekarze_z_psk_2_na_pomorzanach_przypominaja_najlepsze_dla_zdrowia_nerek_jest_picie_czystej_wody_.htm?PHPSESSID=f5a8605929181e28a67d77ffb731454a
WUM [2][7] https://niespalajsie.wum.edu.pl/node/63
Florek [3] http://p-www.jakowicki.pl/doc/Co%20tkwi%20w%20dymie.pdf
ENG [4] https://bmcpublichealth.biomedcentral.com/articles/10.1186/1471-2458-10-731
MP [5] https://www.mp.pl/pacjent/nefrologia/lista/64377,czy-palenie-papierosow-szkodzi-nerkom DAWCA [6] https://dawcanerki.org/dla-pacjentow/zycie-po-przeszczepieniu/
APTELIA [8] https://www.aptelia.pl/czytelnia/a594-Nerki__gdzie_sa_jak_bola_co_wspiera_ich_prace
