Poznaj popularne metody rzucania palenia! Sprawdź!

Uzależnienie od nikotyny to jeden z głównych czynników wpływających na rozwój bardzo wielu chorób. Z powodu palenia rocznie umiera w Polsce około 67 tysięcy osób[1]. Przyczyną są zarówno nowotwory, jak i choroby układu krążenia i oddechowego.

Lekarze są więc zgodni – rzucenie palenia to najlepsze, co można zrobić dla swojego zdrowia. Tylko jak tego dokonać? Omówimy dwie najpopularniejsze metody, czyli nagłe, całkowite zaprzestanie palenia i stopniowe ograniczanie ilości wypalanych papierosów, aż do całkowitej abstynencji.

Spis treści

Pozytywne konsekwencje odstawienia nikotyny

Zalety rzucenia palenia dla większości osób są oczywiste. To poprawa zdrowia i zmniejszenie ryzyka wielu chorób. Nie każdy jednak wie, że już 20 minut po ostatnim papierosie normuje się tętno i ciśnienie krwi. Zaledwie 8 godzin później wzrasta stężenie tlenu we krwi i poprawia się utlenienie wszystkich tkanek. Po 16 godzinach z organizmu całkowicie usunięty zostaje dwutlenek węgla.

Dwa dni niepalenia wystarczą, by wyostrzyły się zmysły smaku i węchu, a po trzech dniach (były) palacz wyraźnie lepiej oddycha ze względu na rozluźnienie oskrzeli.

Każda kolejna doba bez papierosa to dalsza poprawa stanu zdrowia. W coraz lepszej kondycji jest cera, płuca, a nawet zęby, jednak całkowite oczyszczenie organizmu z toksyn przyjmowanych podczas palenia może trwać wiele miesięcy, a nawet lat. Aż 15 lat abstynencji potrzebne jest nałogowemu palaczowi, by ryzyko chorób serca spadło do poziomu normalnego dla osób niepalących[2].

Mimo że pozytywne efekty odstawienia nikotyny pojawiają się tak szybko, palacz może ich nie zauważać. Negatywne objawy odstawienia mogą bowiem brać górę i przesłaniać korzyści.

Negatywne objawy odstawienia nikotyny (zespół abstynencyjny)

Niestety, rzucenie palenia to nie jest prosta sprawa. Mimo wielu korzyści, jakie ze sobą niesie, palacz w początkowej fazie rzucania nałogu dostrzega głównie negatywne skutki abstynencji. Podstawowym objawem jest głód nikotynowy pojawiający się już po kilku godzinach od wypalenia ostatniego papierosa.

Konsekwencją niezaspokojenia głodu nikotynowego jest rozdrażnienie i gorszy nastrój. Osoba rzucająca palenie łatwo wybucha, jest nerwowa, odczuwa napięcie i niepokój. W skrajnych wypadkach mogą występować stany depresyjne i lękowe. Zaburzeniu ulega także pamięć i zdolność koncentracji[3].

Kolejnym odczuwalnym skutkiem negatywnym jest kaszel. Ponieważ organizm usuwa dwutlenek węgla i płuca zaczynają się oczyszczać, występuje uporczywy, długotrwały kaszel. Jego napady mogą występować nawet wiele tygodni po zaprzestaniu palenia. Trzeba jednak pamiętać, że mimo iż jest to objaw nieprzyjemny i uciążliwy, jest częścią pozytywnego procesu oczyszczenia organizmu.

Częstą konsekwencją rzucenia palenia są również bóle głowy. Pojawiają się w pierwszych dniach abstynencji, a wywołuje je poprawa ukrwienia mózgu. Palenie wpływa bowiem na zmniejszenie stężenia tlenu we krwi i zwężenie naczyń krwionośnych. Cofanie się tych negatywnych efektów po zerwaniu z nałogiem może prowadzić właśnie do bólu głowy.

Nagłe rzucenie palenia

Badania M. Szpringer, A. Makowskiej i M. Olędzkiej z 2016 roku[4] wykazały, że aż 80% palaczy w Polsce choć raz próbowało zerwać z nałogiem. Udało się to jednak jedynie 7% z nich. Wyraźnie widać więc, jak wielkim problemem jest uporanie się z objawami abstynencji.

Szczególne nasilenie skutków odstawienia odczuwają osoby, które postanawiają zerwać z nałogiem nagle i całkowicie. Drastyczne odstawienie nikotyny prowadzi do bardzo silnej reakcji organizmu. Wykształcone przez lata palenia wysokie zapotrzebowanie na nikotynę zmniejsza się bardzo powoli, w związku z czym głód i inne efekty odstawienne mają wysokie natężenie i utrzymują się dłużej.

Dobrym pomysłem przy nagłym odstawieniu papierosów jest skorzystanie z nikotynowych terapii zastępczych. Dostępne bez recepty gumy, plastry i inne środki pozwalają dostarczyć organizmowi niezbędnej dawki nikotyny w innej formie niż papieros. Dzięki ścisłej kontroli dawki i stopniowemu jej zmniejszaniu można zniwelować efekty głodu nikotynowego i znacznie ułatwić sobie cały proces detoksykacji.

Stopniowe rzucanie palenia

Innym sposobem na rzucenie palenia jest stopniowe ograniczanie liczby wypalanych papierosów. Metoda jest na tyle skuteczna, że wiele krajów zatwierdziło ją jako oficjalną terapię [5].

Założenia są bardzo proste – poprzez stopniowe ograniczanie ilości wypalanych papierosów redukujemy dawkę nikotyny dostarczaną do organizmu, unikając jednocześnie nasilenia głodu i objawów abstynencyjnych. Redukcja jest również skutecznym sposobem zmiany nawyków palacza.

Przy stopniowym rzucaniu palenia kluczowe jest ustalenie odpowiedniego tempa redukcji przyjmowanej nikotyny. Nie może ono być ani zbyt szybkie, ponieważ pojawią się negatywne skutki odstawienia zwiększające prawdopodobieństwo niepowodzenia terapii, ani zbyt wolne, aby mózg rzeczywiście przyzwyczajał się do mniejszych dawek nikotyny.

Trudności sprawia osobom rzucającym zachowanie samodyscypliny i fakt, że wielu z nich zaczyna ograniczać palenie bez konkretnego planu. Dobrze więc robić to pod nadzorem specjalisty lub wedle ustalonego z góry harmonogramu.

Trzeba też zwrócić uwagę na fakt, że wielu palaczy ograniczających ilość wypalanych papierosów zaciąga się głębiej i dłużej. Mimo wypalania mniejszej ilości papierosów, poziom nikotyny w organizmie jest więc podobny.