Twój mózg to centrum dowodzenia – od niego zależy każda decyzja, wspomnienie i emocja. A teraz wyobraź sobie, że z każdym wypalonym papierosem ten system zaczyna działać coraz gorzej. Palenie papierosów powoduje niedotlenienie mózgu, prowadzi do degradacji komórek nerwowych, zaburzeń pamięci i problemów z koncentracją.
Choć nikotyna na chwilę poprawia nastrój i skupienie, w dłuższej perspektywie uszkadza układ nerwowy i zwiększa ryzyko chorób neurodegeneracyjnych. Na szczęście istnieją skuteczne sposoby na odzyskanie kontroli. Jednym z nich jest wsparcie farmakologiczne, takie jak Recigar, który wspiera Cię w walce z uzależnieniem.
Jak nikotyna działa na mózg?
Kiedy palisz papierosa, nikotyna bardzo szybko trafia do mózgu. Na dotarcie do celu wystarczy jej zaledwie kilka sekund. Tam zaczyna działać na receptory, które normalnie reagują na naturalne substancje odpowiedzialne m.in. za koncentrację, uwagę i nastrój.
Nikotyna „oszukuje” mózg, pobudzając go do wydzielania dopaminy, czyli substancji, która wywołuje uczucie przyjemności i chwilowej ulgi. Możesz wtedy poczuć się bardziej skoncentrowany, spokojniejszy, a nawet nieco pobudzony. Niestety, ten efekt szybko mija – zwykle po 20–30 minutach. Wtedy pojawia się spadek energii, rozdrażnienie oraz niepokój. Chcesz znów poczuć upragniony spokój i właśnie dlatego sięgasz po kolejnego papierosa. Mózg po prostu zaczyna się domagać kolejnej dawki nikotyny.
Z czasem sytuacja się pogarsza. Twój organizm przyzwyczaja się do tego, że dopamina pojawia się tylko po papierosie, więc sam przestaje produkować jej odpowiednie ilości. To może prowadzić do obniżonego nastroju, problemów z koncentracją i pamięcią, a nawet do rozwoju depresji. Dodatkowo, nikotyna może zakłócać sen, pogarszać zdolność logicznego myślenia i utrudniać radzenie sobie ze stresem.
Krótkoterminowe skutki palenia dla mózgu
Na początku przygody z paleniem papierosów wszystko wydaje się działać lepiej. Palacze często opisują, że po papierosie czują się bardziej skupieni, zrelaksowani i o wiele mniej zestresowani. Jednak ten stan szybko mija – u regularnych palaczy spada poziom energii i pojawia się zmęczenie. Osobom palącym papierosy towarzyszy ciągła drażliwość i potrzeba zapalenia kolejnego papierosa, by organizm wrócił do „normy”.
Długoterminowe skutki palenia dla mózgu
Mózg palacza dosłownie się kurczy. Badania wykazują, że palenie papierosów wpływa na zmniejszenie objętości mózgu, prowadzi do zaniku istoty szarej i neurodegeneracji, czyli występowania procesów niszczących komórki nerwowe.
Długotrwałe palenie podnosi ryzyko demencji, a także takich chorób jak Alzheimer. Jak wynika z badań opublikowanych w „The Lancet” (2017), palacze mają o 30% wyższe ryzyko wystąpienia demencji niż osoby niepalące. [1]
Palenie a zdolności poznawcze
Wpływ papierosów na mózg obejmuje również pogorszenie funkcji poznawczych. Są to procesy, które pozwalają nam zapamiętywać, rozumieć, analizować informacje i uczyć się. Dym tytoniowy uszkadza naczynia krwionośne w mózgu, powodując mikrourazy i niedotlenienie. Jakie skutki możemy zaobserwować u palaczy?
- Problemy z koncentracją.
- Zaburzenia pamięci.
- Wolniejsze tempo przetwarzania informacji.
- Trudności z nauką i rozwiązywaniem problemów.
Z czasem te objawy pogłębiają się, a ich odwrócenie staje się coraz trudniejsze.
Zmiany w mózgu palacza
Zmiany w korze mózgowej u osób palących dotyczą obszarów odpowiedzialnych za pamięć, kontrolę impulsów i podejmowanie decyzji. Zmniejsza się objętość struktur takich jak hipokamp i płat czołowy. Dodatkowo, neurodegeneracja wywołana przez dym tytoniowy prowadzi do śmierci komórek nerwowych, a to przyspiesza procesy starzenia się mózgu.
Zmiany w mózgu po rzuceniu palenia mogą zostać wyhamowane, a nawet częściowo odwrócone – o ile decyzja o rzuceniu zostanie podjęta odpowiednio wcześnie.
Palenie a zdrowie psychiczne
Paradoksalnie, choć palacze często sięgają po papierosa, by poradzić sobie z napięciem, palenie może nasilać objawy depresji i lęku. Na początku nikotyna rzeczywiście daje chwilowe uczucie ulgi. Pobudza mózg do wydzielania dopaminy – substancji, która poprawia nastrój. Jednak ten efekt szybko znika, a organizm zaczyna się domagać kolejnej dawki.
W badaniu przeprowadzonym przez M. Fluharty, A.E. Taylor, M. Grabski i M.R. Munafò w 2017 roku wykazano silny związek pomiędzy paleniem papierosów a depresją i innymi chorobami psychicznymi. [2] Dzieje się tak, ponieważ ciągłe dostarczanie nikotyny zaburza naturalną równowagę chemiczną w mózgu. Układ nerwowy jest w ciągłym napięciu: raz pobudzony, raz wyczerpany.
Niestety, rzucenie papierosów również jest wymagające psychicznie. U osób próbujących rzucić palenie, szczególnie w pierwszych dniach, mogą pojawić się objawy odstawienia:
- złość,
- drażliwość,
- kłopoty ze snem,
- smutek.
To zupełnie naturalne reakcje organizmu odzwyczajającego się od nikotyny. Z czasem nastrój zaczyna się stabilizować, a ryzyko depresji i lęków znacząco się zmniejsza.
Palenie a ryzyko udaru
Ryzyko udaru mózgu u palaczy rośnie znacząco. Dzieje się tak, ponieważ nikotyna uszkadza naczynia krwionośne, powodując ich zwężenie i zwiększając ciśnienie krwi. Palenie papierosów powoduje niedotlenienie mózgu, co w połączeniu z zaburzeniami krążenia może prowadzić do udaru niedokrwiennego – jednej z głównych przyczyn trwałej niepełnosprawności i śmierci wśród osób palących. [3]
Rzucenie palenia – ratunek dla mózgu
Choć wiele zmian w mózgu palacza ma charakter trwały, rzucenie palenia uruchamia procesy regeneracyjne. Poprawia się krążenie, zwiększa dotlenienie tkanek, a mózg zaczyna pracować lepiej. Już po kilku tygodniach możesz zauważyć lepszą pamięć, większą jasność umysłu i poprawę nastroju. Regeneracja mózgu po rzuceniu palenia to realna szansa na cofnięcie wielu szkodliwych skutków nałogu.
Jeśli walczysz z uzależnieniem od nikotyny, warto sięgnąć po sprawdzone wsparcie, takie jak lek Recigar. To środek zawierający cytyzynę, który wspomaga proces odstawienia papierosów i zwiększa szansę na zerwanie z nałogiem.
Podsumowanie
Wpływ palenia papierosów na mózg jest wielowymiarowy – od chwilowego pobudzenia po długoterminowe uszkodzenia komórek nerwowych. Negatywne skutki palenia na mózg to nie tylko kwestia pogorszenia pamięci czy koncentracji, ale również zwiększone ryzyko udaru, demencji i depresji.
Na szczęście Twój mózg może sprawnie się zregenerować, jeżeli odstawisz nałóg. Decyzja o rzuceniu palenia może być początkiem nowego etapu – zdrowszego, bardziej świadomego i spokojniejszego. Daj swojemu mózgowi szansę na spokój i równowagę bez substancji stymulujących jego działanie.
Zacznij dziś – dla siebie, swojego zdrowia i przyszłości. A jeśli potrzebujesz wsparcia, Recigar pomoże Ci przejąć kontrolę.
Źródła:
- [1] https://www.thelancet.com/journals/lancet/article/PIIS0140-6736(17)31363-6/abstract
- [2] https://academic.oup.com/ntr/article/19/1/3/2631686
- [3] https://journals.lww.com/md-journal/fulltext/2019/03150/serum_levels_of_insulin_like_growth_factor_1_are.71.aspx
