Palenie w miejscu publicznym to nie tylko kwestia osobistego wyboru. To także sprawa zdrowia publicznego. Właśnie dlatego w Polsce już od wielu lat obowiązują przepisy ograniczające możliwość palenia w wybranych przestrzeniach. Celem tych regulacji jest ochrona zdrowia obywateli oraz walka z biernym paleniem, które może być równie szkodliwe jak palenie czynne.
Kluczowym momentem było wprowadzenie 15 listopada 2010 roku ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych.[1] W 2021 roku przepisy zostały zaktualizowane. Znowelizowana ustawa rozszerzyła zakres miejsc objętych zakazem oraz doprecyzowała obowiązki właścicieli i zarządców nieruchomości.
W myśl wprowadzonych przepisów zakazane jest:
- palenie w placówkach medycznych, a także tam, gdzie udziela się świadczeń zdrowotnych,
- palenie w miejscach przeznaczonych do zabawy dzieci,
- palenie na przystankach,
- palenie w szkołach, na uczelniach i w obiektach kultury,
- palenie w restauracjach i lokalach rozrywkowych,
- palenie w obiektach sportowych,
- palenie w środkach komunikacji publicznej, a także w obiektach służących do obsługi podróżnych (zakazane jest więc palenie w pociągu),
- palenie w miejscu pracy.
W świetle obowiązujących regulacji rzucanie palenia jest nie tylko decyzją zdrowotną, ale i praktycznym wyborem, który pomaga uniknąć konfliktów z prawem. Chcesz trwale unikać mandatów rzucając palenie? Wybierz Recigar – lek wspierający osoby, które chcą pożegnać się z nałogiem na dobre.
Gdzie obowiązuje zakaz palenia?
Zakaz palenia w miejscach publicznych obowiązuje w wielu lokalizacjach, które zostały dokładnie wskazane w ustawie. Zasady ograniczające swobodne palenie papierosów mają zastosowanie zarówno w zamkniętych, jak i otwartych przestrzeniach, a ich celem jest eliminacja biernego palenia oraz promocja zdrowia publicznego.
Czy można palić w miejscu pracy?
Nie. Palenie papierosów w pracy jest zakazane we wszystkich pomieszczeniach zamkniętych. Wyjątek stanowią wyraźnie oznaczone palarnie.
Czy można palić w szpitalu?
Nie. Zarówno na terenie szpitali, jak i przychodni, obowiązuje całkowity zakaz palenia.
Czy można palić w szkole?
Nie. Placówki oświatowe są objęte bezwzględnym zakazem palenia, w tym również na terenach zewnętrznych przyległych do budynków.
Czy można palić w transporcie publicznym?
Nie. Palenie w pociągu, autobusie, tramwaju czy metrze jest zabronione, włącznie z przystankami.
Czy można palić na przystanku?
Nie. Przystanki komunikacji miejskiej to miejsce szczególnie narażone na bierne palenie, dlatego znajdują się na liście lokalizacji objętych zakazem.
Czy można palić w restauracji, kawiarni lub barze?
Nie. W lokalach gastronomicznych nie wolno palić. Wyjątkiem jest sytuacja, w której obiekt posiada specjalnie wydzieloną i oznaczoną palarnię z wentylacją.
Czy można palić w hotelu?
To zależy. Palenie w hotelu jest zakazane, z wyjątkiem pokoi dla palących (jeśli takie są przewidziane na terenie obiektu) lub wyznaczonych palarni.
Czy można palić w parku, na skwerze albo na cmentarzu?
W większości parków, skwerów i cmentarzy obowiązuje zakaz palenia. W każdej sytuacji warto zwrócić uwagę na znaki informacyjne lub lokalne regulaminy.
Czy można palić w samochodzie?
Zakaz palenia w samochodzie obowiązuje, jeśli w pojeździe przebywają nieletni pasażerowie. Dodatkowo pojazdy służbowe traktowane są jako miejsce pracy – a więc w nich także obowiązuje zakaz.
Czy można palić na balkonie lub na klatce schodowej?
W przestrzeni prywatnej (np. balkony, klatki schodowe) kwestia ta jest regulowana przez regulaminy wspólnot mieszkaniowych. W praktyce można palić tylko, jeśli nie jest to zabronione przez zarządcę wspólnoty i dym papierosowy nie wpływa negatywnie na innych mieszkańców.
Czego dotyczy zakaz?
Zakaz palenia w miejscach publicznych obejmuje nie tylko klasyczne papierosy, ale także:
- e-papierosy,
- podgrzewacze tytoniu,
- inne nowatorskie wyroby tytoniowe emitujące dym lub aerozol.
Ustawodawca zrównał w prawach tradycyjne i nowoczesne urządzenia – niezależnie od tego, czy dym pochodzi z ognia, czy z podgrzewania, jego obecność w przestrzeni publicznej podlega tym samym zasadom.
Wyjątki od zakazu
Choć regulacje dotyczące ograniczenia swobodnego palenia papierosów są surowe, przewidziano kilka wyjątków, które dają palaczom pewną swobodę:
- Palarnie – wydzielone miejsca do palenia papierosów mogą być utworzone w miejscach pracy, lokalach gastronomicznych lub na dworcach. Muszą jednak spełniać konkretne warunki: być wyraźnie oznaczone, mieć odpowiednią wentylację i być oddzielone od reszty przestrzeni.
- Prywatne mieszkania – w prywatnych mieszkaniach nie obowiązuje ogólnokrajowy zakaz, chyba że dana wspólnota mieszkaniowa ustali inaczej.
- Tereny zewnętrzne – w niektórych lokalizacjach możliwe jest palenie na wyznaczonych zewnętrznych miejscach (np. przed budynkiem), jeśli nie stoi to w sprzeczności z lokalnymi przepisami.
Kary i mandaty
Nieprzestrzeganie zakazu palenia wiąże się z konsekwencjami prawnymi:
- Mandat za palenie w miejscu publicznym wynosi do 500 zł i może być nałożony przez Policję, Straż Miejską lub Sanepid.
- Właściciele lub zarządcy obiektów, którzy nie oznaczyli zakazu palenia lub nie egzekwują przepisów, mogą zostać ukarani grzywną do 2000 zł. [2]
Dokładnie sprawdź oznaczenia, zanim sięgniesz po papierosa na ulicy, przed budynkiem lub w innym miejscu objętym zakazem.
Obowiązki właścicieli i zarządców
Jeśli prowadzisz firmę, restaurację lub zarządzasz nieruchomością, masz konkretne obowiązki:
- Umieszczenie oznaczeń zakazu palenia w widocznych miejscach,
- Egzekwowanie przepisów – np. upominanie osób naruszających zakaz,
- Organizacja palarni, jeśli przepisy lub potrzeby użytkowników tego wymagają.
Brak działania może skutkować karami finansowymi, a także utratą wiarygodności w oczach klientów czy mieszkańców.
Podsumowanie
Zakaz palenia w miejscach publicznych przede wszystkim ma na celu ochronę zdrowia – zarówno palaczy, jak i osób narażonych na bierne palenie. Zakaz palenia dotyczy nie tylko papierosów, ale także e-papierosów, IQOS i innych nowatorskich wyrobów. Za złamanie przepisów grożą mandaty i grzywny.
Jeśli masz już dość ograniczeń, ryzyka kar i chcesz poprawić swoje zdrowie – rzucenie palenia może być najlepszym rozwiązaniem. W tym procesie pomoże Ci Recigar – preparat wspierający Twoje działania i zwiększający szanse na trwałe pożegnanie z nałogiem.
Źródła:
-
- [1] https://orka.sejm.gov.pl/proc6.nsf/ustawy/1030_u.htm
- [2] http://www.kodekspracy.pl/artykul,1620,21151,wprowadzenie-calkowitego-zakazu-palenia-wyrobow-tytoniowych.html
- [3] USTAWA z dnia 8 kwietnia 2010 r. o zmianie ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych oraz ustawy o Państwowej Inspekcji Sanitarnej, http://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20100810529/T/D20100529L.pdf
- [4] USTAWA z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym, https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19970980602/U/D19970602Lj.pdf
- [5] Olgierd Rudak, Od dziś papierosy elektroniczne z nowymi obostrzeniami (nowelizacja ustawy anty-nikotynowej), https://czasopismo.legeartis.org/2016/09/papierosy-elektroniczne-nowelizacja-ustawy-antynikotynowej/ (dostęp: 8.09.2016).
