Reumatoidalne zapalenie stawów należy do chorób autoimmunologicznych o przewlekłym charakterze. Jej główną przyczyną jest toczący się wewnątrz stawu proces zapalny. Choroba atakuje stawy, ale także inne narządy wewnętrzne. Brak odpowiedniego leczenia może doprowadzić do poważnego ich uszkodzenia i tym samym do ciężkiej niepełnosprawności. [1] To niezwykle bolesne schorzenie objawia się przede wszystkim bólem, sztywnością oraz obrzękami w obrębie stawów. Przyczyny tej choroby nie są w pełni znane, ale wiadomo, że istnieje przynajmniej kilka czynników ryzyka jej wystąpienia. Co ciekawe, jednym z nich jest palenie papierosów, które znacząco zwiększa zagrożenie zachorowania na RZS.
Jaki jest związek między paleniem a reumatoidalnym zapaleniem stawów?
Większość z nas doskonale zdaje sobie sprawę z tego, jak niekorzystny wpływ na zdrowie ma palenie papierosów. Nałóg ten może doprowadzić do wielu poważnych chorób. Jest między innymi przyczyną schorzeń układu oddechowego, układu krążenia, czy też rozmaitych nowotworów. Mało kto jednak ma tego świadomość, że palenie a reumatoidalne zapalenie stawów mają również ścisły związek ze sobą. [2] Udowodniono bowiem negatywny wpływ nikotyny na stawy. Choć wśród przyczyn tej bolesnej choroby znajdują się głównie czynniki genetyczne i środowiskowe, to trzeba jednak wyraźnie zaznaczyć, że palenie jako czynnik ryzyka RZS jest także wymieniane przez specjalistów.
Jak palenie papierosów zwiększa ryzyko zachorowania na RZS?
Palenie tytoniu to nie tylko niezdrowy nałóg. To przede wszystkim przyczyna wielu chorób, w tym także autoimmunologicznych. Zatem, jak palenie wywołuje RZS? To stosunkowo prosty proces. Nikotyna, która znajduje się w dymie papierosowym, a także inne substancje toksyczne obecne w nim, nasilają wytwarzanie wielu rodzaju cytokin prozapalnych. [3] Co więcej, ograniczają one powstawanie cytokin o działaniu przeciwzapalnym.
Dym papierosowy za pośrednictwem rozmaitych mechanizmów wpływa więc zarówno na komórkową, jak i humoralną odpowiedź układu immunologicznego. Tym samym prowokuje układ odpornościowy do nieprawidłowej reakcji. Pojawia się przewlekły stan zapalny w organizmie. Zwiększa się poziom cytokin, czyli białek zapalnych. Dochodzi również do wytwarzania przeciwciał antycytrulinowych, zwanych również anty-CCP, które zaczynają atakować zdrowe tkanki stawów. [4] Jak nietrudno zauważyć autoimmunologia a palenie mają ze sobą ścisły związek. Ryzyko RZS u palaczy jest znacznie większe niż u osób niepalących.
Mam RZS i palę – jak nałóg wpływa na przebieg mojej choroby?
Reumatoidalne zapalenie stawów to choroba autoimmunologiczna, która atakuje stawy i inne narządy. Nie da się jej skutecznie zapobiec, ale można zadbać o to, aby zminimalizować niektóre z czynników ryzyka, na które chory ma wpływ. Osoby dotknięte RZS powinny zatem jak najszybciej zaprzestać palenia papierosów.
Chorzy na RZS uskarżają się na przeróżne dolegliwości. Najczęstsze objawy tej choroby to: [5]
- Silne bóle stawowe,
- sztywność i obrzęki stawów,
- mrowienie,
- drętwienie,
- bóle i sztywność karku,
- zawroty głowy,
- zaburzenia równowagi,
- wrażliwość stawu na dotyk i uścisk,
- guzki reumatoidalne.
Chorujący na RZS codzienne zmagają się z dotkliwym bólem, który przy zaostrzeniu choroby trudno złagodzić nawet odpowiednimi lekami. Jednak RZS to nie tylko dolegliwości bólowe, to także objawy pozastawowe. Reumatoidalne zapalenie stawów to choroba układowa. Może więc także zaatakować układ krążenia, układ nerwowy i wielu innych narządów. Niestety palenie przy reumatoidalnym zapaleniu stawów zaostrza objawy choroby i utrudnia leczenie. Proces chorobowy u palaczy jest bowiem bardziej nasilony niż u osób niepalących. Wpływ palenia na przebieg RZS jest niepodważalny. Rozstanie z papierosem to zatem najlepszy sposób, aby zminimalizować objawy chorobowe i zwiększyć szansę na skuteczne leczenie.
Nasilenie objawów: większy ból i sztywność stawów
Palenie papierosów nie tylko zwiększa ryzyko zachorowania na RZS, ale także nasila objawy tej choroby i powoduje powikłania. [6] Co więcej, powoduje, że chorzy znacznie gorzej reagują na wdrożone leczenie. Tym samym trudniej osiągnąć u nich poprawę stanu zdrowia. Wzmożona sztywność poranna u palaczy jest standardem, podobnie jak silne dolegliwości bólowe. Ból stawów a palenie to zatem istotny związek.
Mniejsza skuteczność leczenia farmakologicznego
Leczenie RZS nie jest łatwe i wymaga zastosowania odpowiednich leków. Przy reumatoidalnym zapaleniu stawów powszechnie stosowanym farmaceutykiem jest metotreksat. To cytostatyk, który znajduje również szerokie zastosowanie w leczeniu onkologicznym. Lek ten hamuje proces zapalny, zmniejsza objawy RZS i minimalizuje ryzyko poważnych uszkodzeń zaatakowanych chorobą stawów.
Wydawało się, że przełomem w leczeniu tej choroby będą leki biologiczne i modyfikujące jej przebieg. [7] Niestety liczne badania wykazały jednak, że osoby chore na RZS, które palą, pomimo ich stosowania, nie uzyskują oczekiwanej poprawy. W dużym stopniu wynika to z faktu, że słabiej reagują one na niektóre leki, niż osoby niepalące. Co więcej, z czasem pojawia się u nich oporność na leczenie RZS.
Chorzy na reumatoidalne zapalenie stawów muszą mieć zatem świadomość tego, że leczenie RZS a papierosy nie idą w parze. Jedynie rzucenie palenia może pomóc chorym poprawić reakcję organizmu na zastosowaną terapię i tym samym skutecznie zapobiegać progresowi choroby i groźnym jej powikłaniom. [8] Skuteczność leków na RZS wzrasta bowiem wraz z rzuceniem palenia.
Rzucenie palenia przy RZS – jakie korzyści odczuję i kiedy?
Z licznych badań wiemy, że palenie tytoniu jest istotnym czynnikiem ryzyka wystąpienia RZS. Powoduje również ostrzejszy przebieg choroby i znacznie gorsze rokowania. Rozstanie z nałogiem sprawia, że u chorego na reumatoidalne zapalenie stawów zwiększa się skuteczność terapii, ale przede wszystkim dolegliwości towarzyszące chorobie stają się mniej dokuczliwe. [9] Korzyści z rzucenia palenia przy RZS następują stopniowo. Najważniejsze z nich to:
- Zmniejszenie bólu i stanu zapalnego.
- Zwiększenie skuteczność leczenia i szansa na osiągnięcie stanu remisji.
- Spowolnienie progresu choroby i uszkodzeń stawów.
- Poprawa ogólnej kondycji i wydolności.
Poprawa po rzuceniu palenia nie pojawia się błyskawicznie. Trzeba mieć to na uwadze, że nawet długotrwałe niepalenie, po wielu latach uzależnienia od papierosów, wciąż stanowi ryzyko zaostrzenia choroby. Remisja RZS a rzucenie palenia to długotrwały proces. Warto jednak podjąć ten wysiłek i starania, aby poprawić jakość swojego życia.
Jak rzucić palenie, gdy choruję na RZS? Wsparcie w walce z nałogiem
Rzucenie palenia jest niezwykle trudnym zadaniem. Głód nikotynowy nie daje o sobie zapomnieć, co nie ułatwia rozstania z nałogiem. A przecież dla osób chorujących na reumatoidalne zapalenie stawów jest to niezwykle ważny krok w stronę zdrowia, Zatem, jak rzucić palenie przy RZS?
Jednym z możliwych rozwiązań w walce z nikotynizmem jest preparat Recigar, który zawiera cytyzynę. Substancja ta działa na receptory nikotynowe w mózgu, pomagając zmniejszyć uczucie głodu nikotynowego, które często pojawia się podczas rzucania palenia.
Terapia z użyciem Recigaru trwa 25 dni i polega na stopniowym zmniejszaniu dawki, co ma na celu złagodzenie objawów odstawienia nikotyny. Preparat może stanowić wsparcie w procesie ograniczania nałogu.
Zerwanie z nałogiem — kluczowa decyzja dla zdrowia stawów
Chorujesz na reumatoidalne zapalenie stawów? Koniecznie rzuć palenie! Twoja walka z RZS będzie znacznie skuteczniejsza, a leczenie efektywniejsze. Decyzja o rzuceniu palenia to ważny krok, który korzystnie wpłynie na komfort życia. Zadbaj o zdrowe stawy bez papierosów.
Źródła:
- [1] Medycyna Praktyczna. Reumatoidalne zapalenie stawów. https://www.mp.pl/pacjent/reumatologia/choroby/63732,reumatoidalne-zapalenie-stawow
- [2] National Rheumatoid Arthritis Society. Palenie i reumatoidalne zapalenie stawów. https://nras.org.uk/pl/resource/smoking/
- [3] Podyplomie.pl. Wpływ palenia na reumatoidalne zapalenie stawów. https://podyplomie.pl/publish/system/articles/pdfarticles/000/014/635/original/31-43.pdf?1481035129
- [4] WebMD. Smoking, drinking, and rheumatoid arthritis. https://www.webmd.com/rheumatoid-arthritis/smoking-drinking-ra
- [5] Apteline.pl. Reumatoidalne zapalenie stawów – objawy, badania, leczenie. https://apteline.pl/artykuly/reumatoidalne-zapalenie-stawow-objawy-badania-leczenie-co-to-jest-rzs?srsltid=AfmBOorcqd0Z96z81UJE62mvbTCAqeVFU42WVR7rYZkYGYLhnLRLZlVg
- [6] DoktorJarek.pl. Newsletter 4/15 – reumatoidalne zapalenie stawów. https://blog.doktorjarek.pl/newsletter-4-15/
- [7] Termedia.pl. Oporność na leczenie biologiczne w reumatoidalnym zapaleniu stawów. https://www.termedia.pl/reumatologia/Opornosc-na-leczenie-biologiczne-w-reumatoidalnym-zapaleniu-stawow,31923.html
- [8] Medycyna Praktyczna. Choroby reumatyczne wyzwaniem XXI wieku. https://www.mp.pl/reumatologia/aktualnosci/241217,choroby-reumatyczne-wyzwaniem-xxi-wieku
- [9] Arthritis Care Australia. The link between smoking and rheumatoid arthritis. https://arthritiscare.com.au/the-link-between-smoking-and-rheumatoid-arthritis/#Can_quitting_smoking_improve_outcomes_for_rheumatoid_arthritis_patients
